Saya Abu Nuha Nuwairah, Perunding Pewarisan Wasiyyah Shoppe Berhad sejak tahun 2022. Saya juga merupakan lepasan syariah daripada Universiti Islam Imam Muhammad Ibn Saud, Riyadh. Insya Allah, saya boleh bantu tuan puan berkaitan dengan pewarisan.
Isi Kandungan
Pendahuluan
Pembahagian pusaka dalam Islam berdasarkan hukum faraid merupakan satu sistem yang teratur di mana setiap ahli waris menerima bahagian yang telah ditetapkan. Namun, tidak semua waris menerima pusaka dengan cara yang sama. Secara umumnya, terdapat dua kategori utama dalam pembahagian harta pusaka:
Waris A’sobah – Mereka yang tidak mempunyai bahagian yang ditetapkan secara spesifik dalam faraid dan menerima harta secara baki/keseluruhan/tiada bahagian.
Waris Fardu – Mereka yang menerima bahagian yang telah ditetapkan mengikut nisab dan ketetapan faraid.
Poster Waris Asobah
Konsep Waris Fardu dan A’sobah
Waris Fardu adalah golongan waris yang mendapat bahagian yang telah ditetapkan dengan jelas dalam hukum faraid. Bahagian mereka tidak berubah mengikut jumlah harta pusaka yang ada, selagi syarat-syarat tertentu dipenuhi.
Sementara itu, Waris A’sobah merujuk kepada ahli waris yang tidak mempunyai bahagian fardu yang khusus. Mereka akan menerima pusaka berdasarkan baki harta selepas pembahagian bahagian fardu dilakukan. Walau bagaimanapun, terdapat tiga bentuk penerimaan untuk ahli a’sobah:
Bentuk Penerimaan Ahli A’sobah
Dalam konteks pembahagian pusaka, ahli a’sobah boleh menerima harta dalam tiga cara:
Pertama, menerima keseluruhan harta.
Dalam situasi tertentu, seorang ahli a’sobah boleh menerima keseluruhan harta pusaka jika tidak terdapat waris fardu yang berhak atau jika harta tersebut tidak perlu dibahagikan lagi mengikut ketetapan faraid.
Kedua, menerima baki harta.
Lebih lazimnya, ahli a’sobah menerima baki harta yang tinggal selepas pembahagian bahagian fardu kepada waris-waris lain. Kaedah ini memastikan bahawa semua harta pusaka diagihkan dengan adil mengikut prinsip faraid.
Ketiga, tidak menerima harta.
Terdapat juga keadaan di mana ahli a’sobah tidak menerima apa-apa harta. Ini berlaku apabila pembahagian harta kepada waris fardu telah menghabiskan keseluruhan harta pusaka, meninggalkan tiada baki untuk diagihkan kepada ahli a’sobah.
Faktor Penentu Kelayakan Ahli A’sobah
Dalam pengiraan faraid, sangat penting untuk kita mengenal pasti dengan jelas siapa di kalangan waris yang layak mendapat harta sebagai ahli a’sobah dan siapa yang tidak. Hal ini disebabkan oleh peraturan penting berikut:
Ahli a’sobah yang wujud lebih awal (terdahulu) dalam susunan keutamaan akan menghalang ahli a’sobah yang terkemudian daripada menerima harta. Dengan kata lain, jika terdapat beberapa waris a’sobah, hanya yang terdahulu yang layak menerima baki harta, manakala yang selebihnya mungkin tidak menerima apa-apa.
Proses pengiraan faraid mesti mengambil kira faktor ini bagi memastikan pembahagian pusaka dilakukan dengan adil dan mengikut ketetapan syarak. Ketiadaan pengenalan yang tepat terhadap susunan ahli a’sobah boleh menyebabkan kekeliruan dan ketidakadilan dalam pengagihan pusaka.
Tips untuk Pengiraan Faraid & Perancangan Pusaka
Pertama, kenalpasti kategori waris dengan teliti.
Pastikan untuk mengenal pasti dengan jelas ahli waris fardu dan ahli a’sobah berdasarkan hubungan dan peruntukan faraid. Ini adalah langkah pertama yang penting dalam memastikan pembahagian harta berjalan dengan teratur.
Kedua, utamakan pengiraan mengikut susunan.
Semasa mengira harta pusaka, pastikan ahli a’sobah yang terdahulu dikenal pasti terlebih dahulu. Ingat, ahli a’sobah yang terdahulu akan menghalang ahli a’sobah yang terkemudian daripada menerima bahagian harta.
Kedua, rujuk kepada pakar.
Pengiraan faraid boleh menjadi sangat kompleks terutama apabila terdapat banyak waris dengan kategori yang berbeza. Dapatkan nasihat daripada pakar perancangan harta pusaka yang berpengalaman untuk memastikan pengiraan dibuat dengan tepat dan mengikut hukum syarak.
Penutup
Alhamdulillah, dengan perkongsian ini kita telah memahami konsep ahli a’sobah yang tidak mempunyai bahagian yang ditetapkan secara fardu tetapi masih menerima pusaka melalui tiga bentuk penerimaan iaitu:
- Menerima keseluruhan harta,
- Menerima baki harta,
- Atau tidak menerima harta langsung sekiranya pembahagian harta kepada waris fardu telah habis.
Semoga perkongsian ringkas ini memberi manfaat dan penjelasan yang berguna dalam memahami mekanisme pembahagian pusaka mengikut faraid. Sekiranya tuan puan ada hasrat untuk perancangan harta atau memerlukan solusi bagi masalah pusaka, sila hubungi Abu Nuha Nuwairah di talian +6014-5241281.